Δευτέρα 2 Απριλίου 2012

ένας κόσμος εξόχως συζητήσιμος

Το ποδόσφαιρο ενσαρκώνει, λοιπόν, μια ματιά ταυτόχρονα συνεκτική και αντιφατική του σύγχρονου κόσμου. Αναδεικνύει την ατομική και συλλογική αξία, με τη μορφή ενός συναγωνισμού με στόχο την επιβράβευση των καλύτερων, αλλά την ίδια στιγμή υποσημειώνει τη συνδρομή της τύχης και της πονηριάς, οι οποίες αποτελούν, η καθεμιά με τον τρόπο της, προκλητική γελοιοποίηση της αξίας. Μέσω αυτών των στοιχείων και της προαναφερθείσας αντίληψης της δικαιοσύνης, το ποδόσφαιρο αναδεικνύει την εικόνα, ακόμα και στις περιπτώσεις της αποτυχίας, ενός κόσμου στα ανθρώπινα μέτρα. Στις κοινωνίες, όπου ο καθένας, άτομο ή ομάδα, καλείται να επιτύχει, η αποτυχία και η μη επιτυχία είναι υποφερτές ψυχολογικά, μόνο αν αποκλειστικά υπεύθυνοι γι’ αυτό είναι η πονηριά των άλλων, η αδικία ή η μοίρα.
Σε μια αψεγάδιαστη τάξη, θεμελιωμένη στην αξία και μόνο, το ποδόσφαιρο αντιπαραθέτει την προσφυγή στην υποψία και στην ουσιαστική αβεβαιότητα. Τι θα ήταν μία κοινωνία τελείως διάφανη, όπου ο καθένας θα είχε την ορθολογική σιγουριά πως κατέχει δίκαια τη θέση του, όπου δεν θα μπορούσαμε να ονειρευτούμε «αν…», όπου δεν θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε την «κακή μας μοίρα» («τα λεφτά πάνε στα λεφτά») ή τις ατέλειωτες δολοπλοκίες κάποιου άλλου («ο κύβος ερρίφθη, το παιχνίδι είναι σικέ και το σκυλί δαγκώνει τους φτωχούς», λέει μία παροιμία της νότιας Ιταλίας); Το ποδοσφαιρικό παιχνίδι κατασκευάζει συνεπώς έναν κόσμο συζητήσιμο, καθώς προσφέρεται σε πληθώρα ερμηνειών για το βάρος αντίστοιχα της αξίας, της τύχης, της δικαιοσύνης και της απάτης, στην επιτυχία. Χωρίς αμφιβολία, αυτή ακριβώς η παράμετρος –το συζητήσιμο- προσδίδει στο ποδόσφαιρο την ιδιότητα του «φιλοσοφικού δράματος».

Christian Bromberger, «Ποδόσφαιρο: Σύμβολα, Αξίες, Φίλαθλοι», Βιβλιόραμα 2007 (μετάφραση Géraldine Georget - Παντελής Κυπριανός)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου