Βροχή. Τρεις μέρες συνέχεια βροχή. Μετά ομίχλη. Κάθομαι σ' ένα παμπ του Λονδίνου με τον Γουίλι Μομ. Είμαι συντετριμμένος γιατί το πρώτο μου μυθιστόρημα, ο Υπέροχος Εμετικός, έχει τύχει ψυχρής υποδοχής απ' την κριτική. Το μόνο του ευνοϊκό σημείωμα, στους Τάιμς, το αλλοίωνε η τελευταία φράση, που χαρακτήριζε το βιβλίο "μίασμα ηλιθιοδέστατων κλισέ, μοναδικό για τα δυτικά γράμματα".
Ο Μομ εξηγεί ότι αν και η παρατήρηση αυτή μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως, καλύτερα να μην την χρησιμοποιήσω στα διαφημιστικά του βιβλίου. Τώρα σουλατσάρουμε στην Ολντ Μπρόμπτον Ρόουντ, κι η βροχή ξαναρχίζει. Προσφέρω την ομπρέλα μου στον Μομ κι εκείνος την παίρνει, παρά το γεγονός ότι κουβαλούσε ήδη τη δικιά του. Ο Μομ κρατάει τώρα δύο ομπρέλες ανοιχτές κι εγώ τρέχω δίπλα του.
"Δεν πρέπει να παίρνει κανείς την κριτική και πολύ στα σοβαρά", μου λέει. "Το πρώτο μου διήγημα είχε δριμύτατα κατηγορηθεί από έναν μεμονωμένο κριτικό. Εγώ το πήρα κατάκαρδα κι έκανα καυστικά σχόλια για το πρόσωπό του. Ύστερα, μια ωραία πρωία, ξαναδιάβασα το έργο και συνειδητοποίησα ότι είχε δίκιο. Ήταν όντως επιφανειακό κι άσχημα αναπτυγμένο. Ποτέ δεν ξέχασα το επεισόδιο, και μετά από χρόνια, όταν η Λουφτβάφε βομβάρδισε το Λονδίνο, φώτισα το σπίτι του κριτικού".
Ο Μομ κοντοστέκεται για ν' αγοράσει και ν' ανοίξει μια τρίτη ομπρέλα. "Για να γίνει κανείς συγγραφεύς", συνεχίζει, "πρέπει να διακινδυνεύει και να μη φοβάται μη γελοιοποιηθεί. Έγραψα το Στην Κόψη του Ξυραφιού φορώντας χάρτινο καπέλο. Στην πρώτη γραφή της Βροχής η Σέιντι Τόμπσον ήταν παπαγάλος. Προχωρούμε ψηλαφητά! Το διακινδυνεύουμε. Το μόνο που 'χα στο νου μου όταν ξεκίναγα την Ανθρώπινη Δουλεία ήταν ο σύνδεσμος και. Ήξερα ότι μια ιστορία με το και μέσα της θα 'ταν απολαυστική. Προοδευτικά σχηματοποιήθηκαν και τα υπόλοιπα".
Μια ριπή ανέμου αρπάζει τον Μομ και τον βροντάει σ' ένα κτίριο. Αυτός καγχάζει. Ο Μομ τώρα δίνει τη μεγαλύτερη συμβουλή που θα μπορούσε να δώσει ποτέ κανείς σ' ένα νεαρό δημιουργό: "Στο τέλος μια ερωτηματικής πρότασης, βάζε ερωτηματικό. Θα εκπλαγείς για το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να 'ναι".
Woody Allen, "Όλα τα γραπτά του", Bell 2003 (μετάφραση Σωτήρης Κακίσης)
Ο Μομ εξηγεί ότι αν και η παρατήρηση αυτή μπορεί να ερμηνευθεί ποικιλοτρόπως, καλύτερα να μην την χρησιμοποιήσω στα διαφημιστικά του βιβλίου. Τώρα σουλατσάρουμε στην Ολντ Μπρόμπτον Ρόουντ, κι η βροχή ξαναρχίζει. Προσφέρω την ομπρέλα μου στον Μομ κι εκείνος την παίρνει, παρά το γεγονός ότι κουβαλούσε ήδη τη δικιά του. Ο Μομ κρατάει τώρα δύο ομπρέλες ανοιχτές κι εγώ τρέχω δίπλα του.
"Δεν πρέπει να παίρνει κανείς την κριτική και πολύ στα σοβαρά", μου λέει. "Το πρώτο μου διήγημα είχε δριμύτατα κατηγορηθεί από έναν μεμονωμένο κριτικό. Εγώ το πήρα κατάκαρδα κι έκανα καυστικά σχόλια για το πρόσωπό του. Ύστερα, μια ωραία πρωία, ξαναδιάβασα το έργο και συνειδητοποίησα ότι είχε δίκιο. Ήταν όντως επιφανειακό κι άσχημα αναπτυγμένο. Ποτέ δεν ξέχασα το επεισόδιο, και μετά από χρόνια, όταν η Λουφτβάφε βομβάρδισε το Λονδίνο, φώτισα το σπίτι του κριτικού".
Ο Μομ κοντοστέκεται για ν' αγοράσει και ν' ανοίξει μια τρίτη ομπρέλα. "Για να γίνει κανείς συγγραφεύς", συνεχίζει, "πρέπει να διακινδυνεύει και να μη φοβάται μη γελοιοποιηθεί. Έγραψα το Στην Κόψη του Ξυραφιού φορώντας χάρτινο καπέλο. Στην πρώτη γραφή της Βροχής η Σέιντι Τόμπσον ήταν παπαγάλος. Προχωρούμε ψηλαφητά! Το διακινδυνεύουμε. Το μόνο που 'χα στο νου μου όταν ξεκίναγα την Ανθρώπινη Δουλεία ήταν ο σύνδεσμος και. Ήξερα ότι μια ιστορία με το και μέσα της θα 'ταν απολαυστική. Προοδευτικά σχηματοποιήθηκαν και τα υπόλοιπα".
Μια ριπή ανέμου αρπάζει τον Μομ και τον βροντάει σ' ένα κτίριο. Αυτός καγχάζει. Ο Μομ τώρα δίνει τη μεγαλύτερη συμβουλή που θα μπορούσε να δώσει ποτέ κανείς σ' ένα νεαρό δημιουργό: "Στο τέλος μια ερωτηματικής πρότασης, βάζε ερωτηματικό. Θα εκπλαγείς για το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να 'ναι".
Woody Allen, "Όλα τα γραπτά του", Bell 2003 (μετάφραση Σωτήρης Κακίσης)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου