Η ιστορία του γλωσσικού ζητήματος και η πρόσφατη και απρόσμενη αναβίωσή του αναδεικνύουν ότι είναι στην ελληνική κοινωνία μεγάλη η ανάγκη κριτικής αποστασιοποίησης από τον εθνικισμό του 19ου αιώνα που αναπαράγει ο εκπαιδευτικός θεσμός αλλά και μέρος της ακαδημαϊκής επιστήμης. Η ευρωπαϊκή εποχή μας, δηλαδή οι δυνατότητες συμμετοχής των μελών της ελληνικής κοινωνίας στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής απαιτεί την καλλιέργεια από διάφορους θεσμούς και ιδίως τον εκπαιδευτικό της κατανόησης του έθνους ως ιστορικής πραγματικότητας. Η αναγνώριση της ιστορίας της γλώσσας και η ιστορικοποίηση του έθνους θα επιτρέψουν να αξιολογηθεί η ελληνική κουλτούρα ως προϊόν της ιστορίας, με σύγχρονους όρους και όχι ιδεολογήματα άλλων εποχών. Θα επιτρέψουν στις νέες γενιές να διεκδικήσουν με θετικούς όρους, ως το δικό τους ιδιαίτερο πολιτισμό, το πολιτισμικό μείγμα που είναι δημιούργημα της «μακριάς διάρκειας», τον ελληνικό πολιτισμό τον διαμορφωμένο από την ιστορία. Θα πάψει συνεπώς η πολιτισμική κληρονομιά τεσσάρων ολόκληρων αιώνων, η πολιτισμική κληρονομιά της οθωμανικής αυτοκρατορίας είτε να αποκρύπτεται σαν παρένθεση ασήμαντη στην «αιώνια» πορεία του πολιτισμικά «καθαρού» από επιδράσεις έθνους είτε να αποκρύπτεται ακόμα χειρότερα (δηλαδή ακόμα πιο βλαβερά για την ελληνική εθνική ταυτότητα) σαν το μπάσταρδο «ανατολίτικο» πρόσωπο της Ελλάδας που καλύπτει το παγκοσμίας καλλονής αρχαίο προσωπείο.
Αυτή η ιδεολογία καταστρέφει τη θετική σχέση των κοινωνικών ομάδων με τα πολιτισμικά προϊόντα της αρχαιότητας, επειδή τα εμφανίζει σαν το μοναδικό επίτευγμα πολιτισμού του «έθνους», με αποτέλεσμα ν’ ανακαλεί η υπεραξιολόγησή συστηματικά τη μικρότητα και αναξιότητα της εθνικής ταυτότητας. Η εθνική μας πολιτισμική ανωτερότητα, η αξία που κάνει τους Έλληνες ισότιμους με τους λοιπούς λαούς της Ευρώπης είναι το εθνικό μας ψεύδος, το «οικογενειακό» μας μυστικό που κρύβουμε από τους εταίρους της Ένωσης, είναι το πραγματικό και «κατώτερο» εθνικό μας πρόσωπο, που αποκρύπτει το αρχαίο προσωπείο.
Άννα Φραγκουδάκη, «Η Γλώσσα και το Έθνος», Αλεξάνδρεια 2001
Αυτή η ιδεολογία καταστρέφει τη θετική σχέση των κοινωνικών ομάδων με τα πολιτισμικά προϊόντα της αρχαιότητας, επειδή τα εμφανίζει σαν το μοναδικό επίτευγμα πολιτισμού του «έθνους», με αποτέλεσμα ν’ ανακαλεί η υπεραξιολόγησή συστηματικά τη μικρότητα και αναξιότητα της εθνικής ταυτότητας. Η εθνική μας πολιτισμική ανωτερότητα, η αξία που κάνει τους Έλληνες ισότιμους με τους λοιπούς λαούς της Ευρώπης είναι το εθνικό μας ψεύδος, το «οικογενειακό» μας μυστικό που κρύβουμε από τους εταίρους της Ένωσης, είναι το πραγματικό και «κατώτερο» εθνικό μας πρόσωπο, που αποκρύπτει το αρχαίο προσωπείο.
Άννα Φραγκουδάκη, «Η Γλώσσα και το Έθνος», Αλεξάνδρεια 2001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου