Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις. Ο κινηματογράφος μάς δίνει τη δυνατότητα να μπούμε στο μυαλό και στην καρδιά των χαρακτήρων, "μεγαλώνοντας" τις ιδιαίτερες στιγμές τους. Έτσι γινόμαστε μάρτυρες στιγμών που δείχνουν κάτι, το οποίο πολύ συχνά ούτε οι ίδιοι οι χαρακτήρες δε γνωρίζουν. Αυτή είναι η τέχνη του γκροπλάν, την οποία ο Αϊζενστάιν θεωρούσε ως τη μόνη και πραγματική ουσία του κινηματογράφου.
Το γκροπλάν είναι η ενσωμάτωση του συναισθήματος και ως εκ τούτου αποτελεί σεναριακό στοιχείο. Ο σεναριογράφος το επινοεί και το καταγράφει: Το γκροπλάν ενός χεριού που γίνεται γροθιά, οι σταγόνες ιδρώτα στο μέτωπο, ένα χέρι που σφίγγει ένα άλλο. Σύμφωνα με τους ερευνητές το μυαλό μας μπορεί να υποστηρίζει είτε την οπτική (visual thinking), είτε τη γενική σκέψη (conceptual thinking). Οι επιστήμονες έχουν μάλιστα υπολογίσει ότι ένας στους έξι ανθρώπους ανήκει στον τύπο που ονομάζουμε "conceptuaiser". Οι υπόλοιποι είναι "visualisers". Είναι μάλιστα εξαιρετικά πιθανό στους καλλιτέχνες το ποσοστό αυτό να είναι μικρότερο.
Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις - όχι όμως απαραίτητα κάθε εικόνα. Για να μπορέσουμε λοιπόν να γράψουμε σε εικόνες και μάλιστα σε εικόνες που να "αξίζουν", πρέπει να μάθουμε να εξασκούμε την οπτική μας σκέψη.
Συνήθως οι "visualisers", όταν περιγράφουν για παράδειγμα ένα δωμάτιο, κινούν τα μάτια τους σε διάφορες κατευθύνσεις, σαν να βλέπουν κάθε αντικείμενο καθώς το περιγράφουν. Αντίθετα, οι "conceptualisers" κοιτάζουν προς μία μόνο κατεύθυνση, σαν να διαβάζουν από μια λίστα.
Πώς μπορούμε όμως να αναπτύξουμε την οπτική μας σκέψη, να γίνουμε "visualisers"; Αν σταθεροποιήσουμε το βλέμμα μας σε ένα αντικείμενο και στρέψουμε την ίδια στιγμή την προσοχή μας σε ένα άλλο στην περιφέρεια του πεδίου όρασής μας, παρόλο που έχουμε την αίσθηση ότι μπορούμε να δούμε αυτό στο οποίο στρέψαμε την προσοχή μας, στην πραγματικότητα το μυαλό μας "πλάθει" το αντικείμενο βασισμένο σε σχετικά ελάχιστες πληροφορίες. Θα καταλάβουμε τη διαφορά και θα συνειδητοποιήσουμε τον τρόπο με τον οποίο συνήθως "βλέπουμε", αν κοιτάξουμε τώρα απευθείας το ίδιο αντικείμενο.
Καθώς στην οπτικοακουστική αφήγηση όλα γίνονται εικόνα και ήχος, πρέπει τέλος να μάθουμε να οπτικοποιούμε και τις υπόλοιπες αισθήσεις μας.
Χριστίνα Kallas-Καλογεροπούλου, "Σενάριο, Η Τέχνη της Επινόησης στον Κινηματογράφο", Νεφέλη 2006
Το γκροπλάν είναι η ενσωμάτωση του συναισθήματος και ως εκ τούτου αποτελεί σεναριακό στοιχείο. Ο σεναριογράφος το επινοεί και το καταγράφει: Το γκροπλάν ενός χεριού που γίνεται γροθιά, οι σταγόνες ιδρώτα στο μέτωπο, ένα χέρι που σφίγγει ένα άλλο. Σύμφωνα με τους ερευνητές το μυαλό μας μπορεί να υποστηρίζει είτε την οπτική (visual thinking), είτε τη γενική σκέψη (conceptual thinking). Οι επιστήμονες έχουν μάλιστα υπολογίσει ότι ένας στους έξι ανθρώπους ανήκει στον τύπο που ονομάζουμε "conceptuaiser". Οι υπόλοιποι είναι "visualisers". Είναι μάλιστα εξαιρετικά πιθανό στους καλλιτέχνες το ποσοστό αυτό να είναι μικρότερο.
Μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις - όχι όμως απαραίτητα κάθε εικόνα. Για να μπορέσουμε λοιπόν να γράψουμε σε εικόνες και μάλιστα σε εικόνες που να "αξίζουν", πρέπει να μάθουμε να εξασκούμε την οπτική μας σκέψη.
Συνήθως οι "visualisers", όταν περιγράφουν για παράδειγμα ένα δωμάτιο, κινούν τα μάτια τους σε διάφορες κατευθύνσεις, σαν να βλέπουν κάθε αντικείμενο καθώς το περιγράφουν. Αντίθετα, οι "conceptualisers" κοιτάζουν προς μία μόνο κατεύθυνση, σαν να διαβάζουν από μια λίστα.
Πώς μπορούμε όμως να αναπτύξουμε την οπτική μας σκέψη, να γίνουμε "visualisers"; Αν σταθεροποιήσουμε το βλέμμα μας σε ένα αντικείμενο και στρέψουμε την ίδια στιγμή την προσοχή μας σε ένα άλλο στην περιφέρεια του πεδίου όρασής μας, παρόλο που έχουμε την αίσθηση ότι μπορούμε να δούμε αυτό στο οποίο στρέψαμε την προσοχή μας, στην πραγματικότητα το μυαλό μας "πλάθει" το αντικείμενο βασισμένο σε σχετικά ελάχιστες πληροφορίες. Θα καταλάβουμε τη διαφορά και θα συνειδητοποιήσουμε τον τρόπο με τον οποίο συνήθως "βλέπουμε", αν κοιτάξουμε τώρα απευθείας το ίδιο αντικείμενο.
Καθώς στην οπτικοακουστική αφήγηση όλα γίνονται εικόνα και ήχος, πρέπει τέλος να μάθουμε να οπτικοποιούμε και τις υπόλοιπες αισθήσεις μας.
Χριστίνα Kallas-Καλογεροπούλου, "Σενάριο, Η Τέχνη της Επινόησης στον Κινηματογράφο", Νεφέλη 2006
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου