ανθρώπινο κεφάλαιο

Το κάλεσμα του Καμπάνια για έναν "ριζικό αθεισμό" βασίζεται στην αναγνώριση ότι η επισφάλεια που δεν μπορεί να εξαλειφθεί είναι αυτή της ζωής και του σώματος. Αν δεν υπάρχει μεταθανάτια ζωή, τότε ο χρόνος μας είναι πεπερασμένος. Κατά ένα περίεργο τρόπο όμως, εμείς, τα υποκείμενα του ύστερου καπιταλισμού, συμπεριφερόμαστε σαν να υπάρχει άπειρος χρόνος για να σπαταλήσουμε δουλεύοντας. Η εργασία δεσπόζει πάνω στις ζωές μας όσο ποτέ άλλοτε. "Σε μια εκκεντρική και ακραία κοινωνία όπως η δική μας", υποστηρίζουν οι Καρλ Σέντερστρομ και Πίτερ Φλέμινγκ στο βιβλίο τους Dead Man Working, "η εργασία έχει αποκτήσει μια καθολική παρουσία -μια κοινωνία των εργαζομένων με τη χειρότερη έννοια του όρου- όπου ακόμη και οι άνεργοι και τα παιδιά γίνονται εμμονικοί με αυτήν". Η εργασία αποικίζει πλέον τα Σαββατοκύριακα, τα βράδια, ακόμη και τα όνειρά μας. "Επί φορντισμού, τα Σαββατοκύριακα και ο ελεύθερος χρόνος παρέμεναν σχετικά ανέγγιχτα", επισημαίνουν οι Σέντερστρομ και Φλέμινγκ. "Σήμερα όμως το κεφάλαιο επιζητά να εκμεταλλευτεί την κοινωνικότητά μας σε όλους τους τομείς της εργασίας. Όταν όλοι γινόμαστε "ανθρώπινο κεφάλαιο", δεν έχουμε απλώς μια δουλειά, δεν κάνουμε απλώς μια δουλειά. Είμαστε η δουλειά".

Mark Fisher, "Η Ακύρωση του Μέλλοντος", Αντίποδες 2024 (μετάφραση Αλέξανδρος Παπαγεωργίου)