καπέλα που λένε

Η αίσθηση που αφήνει ένα δολάριο στην καρδιά,    

χαρούμενο ζεστό κόκκινο φως,   

ρόδινες ανταύγειες απ’ το τζάκι στο λευκό   

τραπεζομάντηλο και ήρεμες βελούδινες σκιές   

που αργοσαλεύουν στην πόρτα κρεμασμένες.   

Η αίσθηση που αφήνει ένα εκατομμύριο δολάρια: 

κουρελόπανα φτιαγμένα από λακέδες  

με χαοτικά περσικά σχέδια, 

δίπλα στη δρυ, τους κρίνους και το ξίφος, 

ομορφιά εξευτελισμένη,   

εκπορνευμένη από προαγωγούς εμπόρους   

σε συναλλαγές μεταξύ κρασιού και ευθυμίας.   

Ανόητοι χωριάτες φτιάχνουν τα χαλιά του κόσμου,   

νεκροί που ονειρεύτηκαν άρωμα και φως   

στο υφαντό της ζωής τους.   

Το απομεινάρι μιας αθώας αρκούδας   

κάτω από τα πόδια ενός μυστικοπαθή σκλάβου   

που ασχολείται αιωνίως με μικροπράγματα,   

Ξεχνώντας κράτος, πλήθος, εργασία, κοινωνική γαλήνη,   

καπέλα που λένε, λένε, λένε,   

καπέλα που τσιρίζουν σαν ποντίκια,   

καπέλα.

Stephen Crane, «Άπαντα τα Ποιήματα», independent.academia (μετάφραση Γιώργος Μπλάνας)

συνηθισμένα εκτελεστικά όργανα

Ας ανακαλέσουμε για μια στιγμή στην μνήμη μας τι νιώθαμε όταν ήμασταν παιδιά. Πόσο σαφής και έντονη ήταν η αίσθηση που είχαμε για τον κόσμο και τους εαυτούς μας! Τότε βρίσκαμε ενδιαφέρουσες ένα σωρό περιστάσεις της κοινωνικής ζωής, που σήμερα δεν τους δίνουμε καν σημασία. Δεν είναι όμως σ’ αυτή τη διαφορά που θέλω να επιμείνω. Λιγότερο συχνά διακρίνουμε όλα όσα βλέπουμε και αισθανόμαστε από τους εαυτούς μας. Μοιάζουν, ούτως ειπείν, να συνιστούν μια ομοιογενή μάζα. Από αυτήν την άποψη, υπάρχουν άτομα που μένουν πάντα παιδιά. Όσοι αποτελούν υποκείμενα της κατάστασης που ονομάζουμε ονειροπόληση, νιώθουν σαν να εισχωρεί και να σβήνει η ύπαρξή τους στον κόσμο που τους περιβάλλει, ή σαν να απορροφά η ύπαρξή τους αυτόν τον κόσμο. 

Δεν έχουν συνείδηση καμιάς διάκρισης. Τέτοιες είναι οι καταστάσεις που προηγούνται, ή συνοδεύουν, ή ακολουθούν μια συνήθως έντονη και ζωντανή εκτίμηση της ζωής. Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, αυτή η δύναμη χάνεται μέσα τους, και μεταβάλλονται σε μηχανικά, συνηθισμένα εκτελεστικά όργανα. Έτσι, τα αισθήματα και οι συλλογισμοί είναι το σύνθετο αποτέλεσμα ενός πλήθους περίπλοκων σκέψεων, και μιας σειράς αυτού που ονομάζουμε εντυπώσεις, οι οποίες καλλιεργούνται με την επανάληψη.

Percy Bysshe Shelley, "Περί Ζωής", Openbook 2010 (μετάφραση Γιώργος Μπλάνας)

το έσω ταλάνισμα

Ο ένοχος παρεκκλίνων αναγνώστης πολλές φορές δεν καταλαβαίνει τι διαβάζει. Διαβάζει σπαράγματα φράσεων που δε συνδέονται με το συγκείμενο. Χάνεται σε ψυχεδελικές ομόκεντρες αναταράξεις της κάθε φράσης. Οι επόμενες γραμμές φορές-φορές τον κατατρέχουν, δεν καταφέρνει να μείνει στις παροντικές λέξεις, να μείνει δεκτικός, το έσω ταλάνισμα και οι φοβίες τον υπερβαίνουν. Καταφεύγει στα τυπωμένα, αόρατα μεσοδιαστήματα. Εκεί όπου δεν αισθάνεται σύγκρουση και εξάρτηση. Καταφεύγει στην ανάγλυφες στην αφή του, στις φιλήδονα προεξέχουσες τυπογραφημένες λέξεις. Καταφεύγει στην εθιστική μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού. Ανήκει επιτέλους σε μια οικογένεια, με τούτη τη χαρακτηριστική μυρωδιά.

Ολίβια-Λήδα Καλούδη, "Το Χάρτινο Μόμπιλε", ebooks4greeks.gr 2019