Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

ils sont des américains

Αυτή ήταν και η εποχή που οι Ουγγαρέζοι άρχισαν το προσκύνημά τους στην οδό ντε Φλερύ. Τότε έρχονταν και περίεργες ομάδες Αμερικανών, ο Πικάσο που ήταν ασυνήθιστος στις παρθενικές αρετές αυτών των νέων αδρών και γυναικών συνήθιζε να λέει γι' αυτούς, ils sont pas des hommes, ils sont pas des femmes, ils sont des américains. Δεν είναι άνδρες, δεν είναι γυναίκες, είναι Αμερικάνοι. Κάποτε βρισκόταν εκεί κάποια Μπρυν Μωρ, σύζυγος ενός γνωστού ζωγράφου πορτραίτων, που έχοντας πέσει μια φορά και έχοντας χτυπήσει στο κεφάλι είχε μια περίεργη απλανή έκφραση. Αυτή την επιδοκίμαζε και συνήθιζε να την αποκαλεί αυτοκράτειρα. Υπήρχε ένας κάποιος αμερικάνος σπουδαστής τέχνης, ένα αγόρι, που τον έθλιβε πάρα πολύ, συνήθιζε να λέει όχι δεν είν' αυτός που θα φτιάξει την μελλοντική δόξα της Αμερικής. Όταν είδε την πρώτη φωτογραφία ενός ουρανοξύστη είχε μια πολύ χαρακτηριστική αντίδραση. Κύριε των Δυνάμεων, είπε, φαντάσου την αγωνία που θα περάσει απ' τη ζήλια του ένας εραστής ενώ η αγαπημένη του θ' ανεβαίνει όλα αυτά τα σκαλιά μέχρι το στούντιό του στο τελευταίο πάτωμα.

Gertrude Stein, "Η Αυτοβιογραφία της Άλις Τόκλας", Οδυσσέας 1980 (μετάφραση Μίνα Δαλαμάγκα)

Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2015

χαμένος σ' αυτήν την λάγνα αίσθηση

Αυτό δεν ήταν ένα απ' τα συνηθισμένα χασικλίδικα αστεία του. Το 'ξερε και το στόμα του χαμογελούσε, ενώ το μούτρο του ήταν μουντό και νυσταλέο. Γεγονός είναι ότι συχνά συνήθιζε, κάτω απ' την επίδραση του χασίς, να ονειρεύεται πως ήταν σ' ένα μεγάλο φούρνο, που τα τοιχώματά του ήταν στρωμένα με κάρβουνο και το ταβάνι του χανόταν στον συννεφιασμένο ουρανό. Στο πάτωμα άστραφταν νομίσματα των 20 πιάστρων, κατακαίνουρια, αλλά δίσταζε να τα μαζέψει από κάτω. Σε μια γωνιά, απ' όπου υψώνονταν άσπρα σύννεφα ατμού, ένα τετράχρονο κοριτσάκι μιμούνταν το χορό της κοιλιάς, με τις πρόστυχες χειρονομίες μιας γριάς θεατρίνας. Σε μια άλλη γωνιά υπήρχαν μικροσκοπικά φοινικόδεντρα, όπου αντί για χουρμάδες κρεμιόταν πολύτιμα κοσμήματα. Ο Μαχμούντ βρέθηκε στριμωγμένος δίπλα σ' έναν που πουλούσε μήλα, επαναλαμβάνοντας αδιάκοπα: "Πουλάω στήθια νεαρών κοριτσιών". Απ' το μέρος του είδε τον αρχιφούρναρη να βάζει στη σειρά μεγάλα καρβέλια από αραποσίτι, αφού τα 'χε βγάλει απ' το φούρνο. Και τότε συνέβη το πιο ωραίο και καταπληκτικό πράγμα. Αυτά τα μεγάλα καρβέλια πήραν την όψη ζωντανής σάρκας και φούσκωναν, φούσκωναν, μέχρι που άρχισαν να κουνιούνται σαν τα παχουλά και γυαλιστερά πισινά των γυναικών. Ο Μαχμούντ ήταν χαμένος σ' αυτήν την λάγνα αίσθηση. Ύστερα, εντελώς ξαφνικά, χωρίς να καταλάβει πώς και γιατί, βρέθηκε σ' ένα μεγάλο έρημο λιβάδι, όπου το χασίς φύτρωνε άφθονο.

Albert Cossery, "Ξεχασμένοι απ' το Θεό", Απόπειρα 1986 (μετάφραση Σπύρος Μεϊμάρης, Λίνα Φούντου)

Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015

το ξύλινο παπουτσάκι τους

Θρύλοι, καϋμοί, προσδοκίες και λαϊκά τραγούδια, έγιναν πραγματικότητες. η πρωτεύουσα της νοθευμένης ιταλικής πάστας δέχτηκε τους πρώτους Έλληνες πολεμιστές τον περασμένο Μάι του 1944.
Οι διαβατικοί Ιταλοί των δρόμων της Ρώμης έτριβαν τα μάτια τους βλπεόντας το φορτηγό αυτοκίνητο, που πάνω στο μέτωπό του κυμάτιζε μια ελληνική σημαιούλα.
Γκρέκο - μουρμούριζαν οι πρωινοί διαβάτες- Γκρέκο έλεγαν κι οι σενιορίτες χτυπώντας πεισματωμένα στο ασφαλτόστρωμα το ξύλινο παπουτσάκι τους.
Απίστευτο για όλους αυτούς. Εκπληκτικά απίστευτο και για μας, μπρος στα απρόοπτα "τιρτίπια" της τύχης, για να μείνη αυτό που είπεν ένας απ' τους εκεί ομογενείς μας, πως η κατάρα της Ελλάδας έπεσε και κυνηγούσε την Ιταλία.

Γιάννης Μιχόπουλος, "...4 δεν επέστρεψαν", Πυρσός 1945

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

εκτός από τον ιμπεριαλισμό

Εμένα, μια φορά, το γεγονός της ζωής μου είναι ότι η Ελεονώρα μου μ' έβγαλε από τη μοναξιά μου. "Εκτός από τον ιμπεριαλισμό υπάρχει και η μοναξιά" -το είδα, τυχαίως, γραμμένο στον τοίχο της Νομικής στη Σόλωνος, προ καιρού που είχα πάει στη ζούγκλα την πρωτεύουσά μας, και το 'πιασα το νόημα. Η αλήθεια είναι, για τον ιμπεριαλισμό δεν έχω εμβαθύνει, κακό πράγμα είναι, αυτό δα το ξέρω και το νιώθω, κακό πολύ, άτιμο, ο διάολος να τον πάρει. Όσο για την μοναξιά, εδώ έχω εμβαθύνει, και πολύ μάλιστα. Ήμουν παθός ο ίδιος και ξέρω. Γιατί, δηλαδή, ένας απλός άνθρωπος αποκλείεται να ψήνεται στη μοναξιά; Μόνο η κουλτούρα πάσχει από μοναξιά; Μόνο εκείνοι που μπορούν και σκαρώνουν ποιήματα ή ιστορίες στο χαρτί; Όχι, κύριοι! Στην παλιοανθρωπότητά μας, αν είναι κάτι στ' αλήθεια δημοκρατικό, αυτό είναι η μοναξιά... και ο θάνατος... Αλλά για θάνατο θα μιλάμε τώρα;

Αντώνης Σαμαράκης, " Η Κόντρα", Ελευθερουδάκης 1992

Δευτέρα 5 Ιανουαρίου 2015

για μια στιγμή ένιωσαν συνένοχοι

Ήταν λίγο τρομαγμένος ο κακομοίρης και μάλλον η Σούζαν το πρόσεξε μέσα από τα γυαλιά ηλίου και την επιθυμία για παγωμένη Κόκα Κόλα, γιατί τον αγκάλιασε και φώναξε, χαμηλόφωνα, στο αυτί: "Στην αρένα του Άτσο, παλιάτσο!" και για μια στιγμή ένιωσαν συνένοχοι. Αφέθηκαν μαζί στο θέαμα έξω από την αρένα: στους απαραίτητους Αμερικάνους και Γάλλους ναύτες που έφταναν μεθυσμένοι ν' αγοράσουν εισιτήρια για να δουν τον Μανολέτε ή τον Ελ Κορδομπές. Στο τσούρμο των εξαθλιωμένων παιδιών που τους ακολουθούσαν φωνάζοντάς τους "μίστερ" και ζητώντας τους ό,τι να 'ναι, προσπαθώντας να τους πουλήσουν οτιδήποτε ή να τους κλέψουν το πορτοφόλι. Στα παλικάρια που έρχονταν με τις αρραβωνιαστικιές τους από το Σαν Ισίδρο ή το Μιραφλόρες, προτάσσοντας το σώμα τους για προστασία από το μπαλαμούτι των παλιόπαιδων και καπνίζοντας ταυτόχρονα πούρο που τους ανακατεύει το στομάχι και ψάχνοντας τη θέση τους με το εισιτήριο στο χέρι και χαιρετώντας έναν συμφοιτητή συνοδευόμενο από άλλο κορίτσι, πολύ ωραίο και απελευθερωμένο, γιατί θα καθίσουν στη μεριά του ήλιου, αυτή το τολμάει, δεν είναι από τις σιχαμένες που πάνε στη σκιά, θα πάω όταν πάρω το δίπλωμά μου, κερδίζω χρήματα για να 'χω τη δυνατότητα να πληρώνω σκιά, και μάλιστα στην πρώτη σειρά γιατί θα θριαμβεύσω στη ζωή. Όλοι εμείς θριαμβεύουμε στη ζωή, δεν θέλω μια χαζή της σκιάς αλλά τη γυναίκα μου, και έχω το δικαίωμα να την πάω όπου θέλω! Έτσι είμαι εγώ.

Alfredo Bryce Echenique, "Ένας Κόσμος για τον Τζούλιους", Scripta 2005 (μετάφραση Γιώργος Ρούβαλης)

Πέμπτη 1 Ιανουαρίου 2015

λυσσασμένος σκύλος κάποιος να τυλίξει ένα ζευγάρι χέρια γύρω του

Μένεις πιστός. Στα φιλιά σου. Τυχερή. Τυχερή που είμαι. Κάθομαι ήμερο ζώο και σε απολαμβάνω. Τα χάδια είναι τα βελτιωμένα αντικαταθλιπτικά. Κοινός παρανομαστής, το αποτέλεσμα. Το βλέπεις εν καιρώ.
Σκέφτομαι τα παιδιά που χαρίζουν free hugs στην πόλη. Και μου θυμίζω καχύποπτο περαστικό. Πρόσωπο μάρμαρο, βήμα ταχύδειλο. Λυσσασμένος σκύλος κάποιος να τυλίξει ένα ζευγάρι χέρια γύρω του. Γάβγιζα κι εγώ στο mute, γιατί η πόλη δεν ανέχεται άλλο του καθένα τις φασαρίες. Τώρα γαβγίζω για να σε πιστέψω.
Δαγκώνω τον εαυτό μου να καταλάβω γιατί δεν απέκτησες ποτέ καλή σχέση με τη σπατάλη. Ποιος σου έμαθε τόσο καλό χαλινάρι; Με τι βοτάνια μάγευε η μάνα σου τη φρουτόκρεμα που σε τάιζε; Και έγινες έτσι γερός, δυνατός και σίγουρος; Κι έγινες έτσι... διαρκείας. Κι εμείς οι άλλοι, παιδιά της ίδιας πόλης, δεν σου μοιάσαμε ούτε στο στιλ. Εμείς κατουρήσαμε σε μπαζωμένα πηγάδια. Μολύναμε ο ένας τον άλλο, Σκυφτά τα κεφάλια και λιμνάζοντα τα νερά.

Στέργια Κάββαλου, "Φαμιλιάλ", Μελάνι 2014