Σίγουρα δεν έχεις ξεχάσει το περίφημο ρητό που αναφέρεται στην εισαγωγή της Άννας Καρένινα, όπου ο Τολστόι τυλίγεται εκεί με το μανδύα μιας γαλήνιας αγροτικής θεότητας και, ενώ αιωρείται στο κενό, καρτερικός και φιλεύσπλαχνος, αποφαίνεται από ψηλά πως όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, ενώ οι δυστυχισμένες οικογένειες έχουν η κάθε μία τη δική της δυστυχία. Με όλο το σεβασμό που τρέφω για τον Τολστόι, έχω να σου πω ότι το σωστό είναι ακριβώς το αντίθετο: οι δυστυχείς, ως επί το πλείστον, είναι βυθισμένοι σε μια συμβατική μιζέρια, αναπαράγοντας με μια άγονη μονοτονία τέσσερα-πέντε κλισέ δυστυχίας, φθαρμένα κι αυτά από την πολλή χρήση. Ενώ η ευτυχία είναι ένα λεπτό και σπάνιο κομψοτέχνημα, κάτι σαν κινέζικο βάζο, οι λίγοι που την έφτασαν τη σκάλιζαν ή τη λάξευαν επί χρόνια, ο καθένας κατ’ εικόνα και ομοίωσή του, ο καθένας σύμφωνα με το δικό του μέτρο, έτσι ώστε να μην υπάρχει ευτυχία όμοια με άλλη ευτυχία. Και στο σμίλευμα της ευτυχίας τους ενστάλαξαν και τον πόνο τους και την ταπείνωσή τους. Αποδεσμεύοντας, λες, το χρυσάφι από άλλα ορυκτά. Υπάρχει στον κόσμο ευτυχία, Άλεκ, έστω και σαν όνειρο ιπτάμενο. Όμως εσένα σου ξέφυγε. Μακρινό όσο το αστέρι για τον αρουραίο. Όχι η «ικανοποίηση που προσφέρει η αποδοχή», όχι δόξα και προαγωγή και κατακτήσεις και κυριαρχία, όχι παραίτηση και υποταγή, αλλά η χαρά της συνύπαρξης. Η συνένωση του «εγώ» με τον «άλλο». Σαν στρείδι που αγκαλιάζει ένα ξένο σώμα και τραυματίζεται και το μετατρέπει σε μαργαριτάρι ενώ τα ζεστά νερά περιβάλλουν και τυλίγουν τα πάντα. Εσύ στη ζωή σου δεν γεύτηκες αυτή τη συνένωση. Όταν το σώμα γίνεται βιολί στα δάχτυλα της ψυχής. Όταν το «εγώ» κι ο «άλλος» ενώνονται και γίνονται ένα κοράλλι. Και το στάξιμο του σταλακτίτη σιγά σιγά ανυψώνει το σταλαγμίτη μέχρι που οι δυο τους γίνονται ένα.
Amos Oz, "Το Μαύρο Κουτί", Καστανιώτης 2010 (μετάφραση Ιακώβ Συμπί)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου