τέτοιας λογής εφόδια

Πέρασε ο καιρός, και ο ζωγράφος επέστρεψε. Είχε ταξιδέψει βόρεια, για να δει τον ασημένιο καταρράκτη του Κρύσταλ Χιλλς και ν’ αγναντέψει απ’ την κορυφή του ψηλότερου βουνού της Νέας Αγγλίας την απεραντοσύνη των νεφών και των δασών. Όμως δεν παραβίασε την ιερότητα του τοπίου προσπαθώντας να το αναπαραγάγει μέσω της τέχνης του. Είχε επίσης κυλήσει με μονόξυλο στα νερά της λίμνης Τζωρτζ. Η ομορφιά και η μεγαλοσύνη της καθρεφτίστηκαν στην ψυχή του και η ανάμνησή τους σχημάτισε μέσα του έναν πίνακα που θάμπωσε τη θύμηση εκείνων του Βατικανού. Συνοδευόμενος από Ινδιάνους κυνηγούς, είχε φτάσει στο Νιαγάρα, όπου, ξανά, πέταξε στο βάραθρο τη στείρα γραφίδα, φρονώντας πως, εφόσον δεν μπορούσε να ζωγραφίσει τη βουή του καταρράκτη, ήταν ανίκανος να αποτυπώσει τις λεπτομέρειες που συνέθεταν εκείνο το θαύμα. Στην ουσία, σπανίως ένιωθε την ανάγκη να αντιγράψει ένα φυσικό σκηνικό, εκτός κι αν το χρειαζόταν ως πλαίσιο για να σχεδιάσει την ανθρώπινη μορφή, το ανθρώπινο πρόσωπο που στοχάζεται, που αισθάνεται, που πάσχει. Τέτοιας λογής εφόδια αποκόμισε από τις περιπετειώδεις περιπλανήσεις του. Η αυστηρή υπερηφάνεια των Ινδιάνων αρχηγών, η μελαχρινή ομορφιά των κοριτσιών τους, η οικογενειακή ζωή μέσα στις καλύβες, η αθόρυβη, μυστική προέλαση, η μάχη στο σκοτεινό πευκόδασος, το οχυρό των συνόρων με τη φρουρά του, η αντινομία των γέρων Γάλλων πολεμιστών που ανατράφηκαν στην Αυλή και τα μαλλιά τους άσπρισαν μέσα στις θαμνώδεις ερήμους – ιδού ποιες ήταν οι σκηνές και τα πρόσωπα που σχεδίασε. Η έξαψη του κινδύνου, τα φρενιασμένα ξεσπάσματα βίαιων αισθημάτων, η σφοδρότητα των συμπλοκών, η αγάπη, το μίσος, ο πόνος, η παραφροσύνη – κοντολογίς η καταβεβλημένη ψυχή της γέρικης γης του αποκαλύφθηκε με νέα μορφή. Η χαρτοθήκη του γέμισε σχεδιάσματα από το βιβλίο των αναμνήσεών του, στα οποία η ιδιοφυΐα του θα έδινε υπόσταση και τη σφραγίδα της αθανασίας. Πίστεψε πως ανακάλυψε το μυστικό της τέχνης που είχε αναζητήσει τόσο μακριά.

Nathaniel Hawthorne, «Οι Προφητικές Εικόνες», Άγρα 1989 (μετάφραση Παλμύρα Ισμυρίδου)