Το παράδοξο του καπιταλισμού είναι πως τόσο οι εργάτες όσο και το κεφάλαιο παλεύουν διαρκώς, με δοαφορετικούς τρόπους, για να απελευθερωθούν από την αργασία. Η ιδιάζουσα μορφή του ανταγωνισμού μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας χαρακτηρίζεται από μία φυγόκεντρο κίνηση: οι δύο πόλοι της ανταγωνιστικής σχέσης απωθούν ο ένας τον άλλο. Υπάρχει μια αμοιβαία απώθηση μεταξύ ανθρωπιάς και κεφαλαίου (κάτι προφανές αλλά και πολύ σημαντικό). Αν παρομοιάσουμε την αποδιαρθρωμένη σχέση του καπιταλισμού με έναν ιδιοκτήτη σκύλου που βγάζει βόλτα το σκύλο του με ένα μακρύ λουρί, τότε το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του καπιταλισμού είναι ότι τόσο ο σκύλος όσο και το αφεντικό του έχουν την τάση να τρέπονται σε φυγή ο ένας από τον άλλο.
Για να διευρύνουμε την αναλογία, η κρίση δεν προκύπτει όταν ο ιδιοκτήτης και ο σκύλος τρέχουν προς αντίθετες κατευθύνσεις, προκύπτει όταν η ενότητα της σχέσης επιβεβαιώνεται μέσα από το λουρί. Μπορεί ο σκύλος και το αφεντικό του να έχουν ξεχάσει το δεσμό τους, τελικά όμως αυτή η σχέση επιβάλλεται ανεξάρτητα από τη θέλησήτους. Το ίδιο συμβαίνει με το κεφάλαιο: ανεξάρτητα από το πόσο θέλουν το κεφάλαιο και η εργασία να ξεχ'ασουν την αμοιβαία τους δέσμευση, τελικά αυτή επιβάλλεται. Πίσω από όλες τις μορφές που μπορεί να πάρει η σχέση κεφαλαίου και εργασίας βρίσκεται το γεγονός ότι το κεφάλαιο δεν είναι τίποτα άλλο από αντικειμενοποιημένη εργασία.
John Holloway, "Ας αλλάξουμε τον κόσμο χωρίς να καταλάβουμε την εξουσία", Σαββάλας 2006
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου