Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου 2011

εδώ και τώρα

Ουσιαστικά από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και ιδίως κατά την κρίσιμη πρώτη πενταετία του 1980 η πολιτική προσδοκία γνωρίζει μια τεχνητή απογείωση, για να συρρικνωθεί απότομα στη συνέχεια ακολουθώντας τους ρυθμούς ενός πολιτικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από τον «εκρουτινισμό» των χαρισματικών του πόλων. Η ανάσχεση του πολιτικού ριζοσπαστισμού συντελείται ως ιστορική και πολιτική απομάγευση, ως βαθιά καταπόνηση κάθε πολιτικού-αξιακού ενδιαφέροντος. Το ίδιο το βαρυφορτωμένο συμβολικά παρελθόν γίνεται όχι απλώς πιο ακατανόητο για τις νεότερες γενιές αλλά περισσότερο ξένο και αδιάφορο για τους μεγαλύτερους. Νέες ευαισθησίες διαπνέουν τους βιωματικούς κόσμους: ένας ηδονιστικός παροντισμός για τα μεσαία αστικά στρώματα και μια αίσθηση αδυναμίας και κοινωνικής αποκαρδίωσης για τις λαϊκές τάξεις. Το γνωστό σύνθημα, επί παραδείγματι, «εδώ και τώρα» συμπυκνώνει καίρια την επιθυμία για λυτρωτική αποδέσμευση μιας καινούριας εθνικής πλειοψηφίας από τη βία του αυταρχικού κράτους («παραδοσιακή Δεξιά») αλλά και τις ουτοπικές υποσχέσεις ενός απόμακρου –και ολοένα πιο αμφίβολου και λιγότερου ελκυστικού μέλλοντος- («παραδοσιακή Αριστερά»). Στην ουσία, το «εδώ και τώρα» της δεκαετίας του 1980 είναι ήδη ένα αντι-ιδεολογικό πρόσταγμα, ένα μεταπαραδοσιακό κέλευσμα με μια ιδιαίτερη έννοια. Ως σύνθημα υπόσχεται αυτό που ήδη υπάρχει, προσφέρει στον αποδέκτη του ό,τι ήδη συντελείται και τεκμαίρεται στο ενεργό παρόν και στη συγχρονία: εθνική ενότητα, πολιτική συμφιλίωση, άνοδο του κατά κεφαλήν εισοδήματος, ιδιόκτητη στέγη, εξοχικό κ.λπ. Η αποδέσμευση από τον κλοιό του παρελθόντος απαιτεί έτσι συγχρόνως την πλήρη απορρόφηση του μέλλοντος από ένα διεσταλμένο παρόν. Ακόμα και αν τούτη η διεργασία εκφράζεται με πολιτικά λεξιλόγια, όπως τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1980, προαναγγέλλει σαφώς την περιστολή και αποσύνθεση του πολιτικού φαντασιακού. Αυτή η στιγμή συμπυκνώθηκε, με τρόπο επιτυχημένο, στο γνωστό ηδονιστικό σλόγκαν του περιοδικού ΚΛΙΚ: «Η ζωή είναι μικρή για να είναι θλιβερή».

Νικόλαος Σεβαστάκης, «Κοινότοπη Χώρα», Σαββάλας 2004

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου